Можеби ќе ги препознаете знаците на манипулација во вашите лични односи, ако на пример вашиот партнер користи една или повеќе од следниве манипулативни тактики:
1. Лажење
Лагата е неверна изјава што намерно се претставува како вистина. Некои манипулатори ќе кажат сè што треба да кажат за да добијат она што сакаат. Тие ќе го прават тоа често и со тек на време ќе изгледа природно. Исто така, тие користат и лаги преку премолчување. Целта на премолчувањето е да ја изолираат жртвата зад ѕидот на тајната, со цел да се искористи фактот дека не се свесни за некои важни информации.
2. Инсинуирачки коментари
Манипулаторите ги знаат слабостите на жртвата и ‘точката на вриење’. Тие намерно ги поттикнуваат и извлекуваат овие мани за да добијат реакција. Често зборуваат двосмислено или со лоши намери, со што истовремено ќе ја збуни и повреди жртвата, уверувајќи ја дека нема штетна намера. Целта е емотивно исцрпување на жртвата, истоштување и задоволување на егото или чувство на моќ/контрола на манипулаторот.
3. Обесхрабрување и критиката
Критиката не е како негативно поведение, туку целно за обесхрабрување на позитивните искажувања што жртвата можеби треба да ги изрази. Секој обид за нови идеи и успех ќе биде обесхрабруван, поткопуван или саботиран од страна на манипулаторот. Секој обид да се биде уметнички, музички или на било кој друг начин успешен ќе биде критикуван, а работата на жртвата ќе биде оценувана со презир. Целта е да се скрши самопочитта на жртвата и да се изолира од сè што може да ја украси неа или нејзината пофалба или внимание од другите.
4. Намалување и отфрлање
Идеите, мислењата или ставовите на жртвата се намалуваат, отфрлаат, презираат, неважни се или едноставно се игнорираат, било вербално или невербално (вртење со очи, самодоволна насмевка, подбуцнување итн.). Целта е жртвата да биде помалку подготвена да ги изрази своите желби или незадоволства. Кога повеќе луѓе работат заедно со овие тактики на манипулација против жртвата, тоа може да ја остави целосно изолирана и уште поголемо загрозена, со силно чувство на безнадежност и да нема каде да се обрати.
5. Набљудување и прекинување
Манипулаторот секогаш е присутен, ја демне жртвата како сенка или од безбедно растојание, го следи нејзиното движење. Ако манипулаторот е нарцисоиден или психопат, обично ќе ги набљудува компјутерот или телефонот на жртвата, па дури и ќе користи надзорна опрема за да ги следи сите движења на личноста. Целта тука е едноставна, да има доказ за сè што жртвата зборува и прави, за нејзините доаѓања и заминувања и за луѓето што ги познава.
6. Прекинување во разговор и упад
Манипулаторот не почитува граници на другите луѓе, тој ќе каже и направи сè што сака пред, зад или кон неговите жртви, без оглед на протестите или моралот. Ако се прави во тајност, жртвата нема да знае каква штета е нанесена сè додека не биде предоцна. Целта на оваа тактика на манипулација е да се прекине жртвата да зборува, да добие поддршка или направи позитивни промени, било за себе или луѓето околу неа. (Исто така познато како прекинување.)
7. Свртување и избегнување
Кога манипулаторот е прашан директно или го фаќаат во лага, тој или ќе го сврти разговорот назад кон жртвата: “Како смееш да ме обвиниш за тоа!” или ќе го пренасочи разговорот на друга тема или пак ќе даде нерелевантен, нејасен и бесмислен одговор. Целта е да се создаде забуна, да се исфрли жртвата од рамнотежа и да се избегне секаква одговорност за своите постапки.
8. Амплификација
Манипулаторот ќе ги нагласува вашите неуспеси и ќе ги крие вашите успеси. Секое осветлување што го заслужувате ќе биде намалувано. Нивните достигнувања ќе останат незабележани, а нивните недостатоци ќе се шират далеку. Целта е да се исцрпи енергијата на жртвата да биде успешна, да се натера да се сомнева во себе, за да може манипулаторот во секој момент да биде во центарот на вниманието додека ја омаловажува жртвата.
9. Емотивна уцена
Знаејќи дека некој кој им е близок посакува љубов, одобрување или потврда на идентитетот и самопочитување, манипулаторите ќе ја заплашат дека ќе им ја одземе емотивната поддршка што жртвата ја посакува или истата целосно ќе и им ја одземат, за лицето да се чувствува дека мора да ги исполни барањата на манипулаторот. Целта на оваа тактика на манипулација е да се осигура дека жртвата се чувствува исплашено од нив, дека е принудена да им отстапи на нивните барања или дека е виновна ако се противставува.
10. Емотивни бариери
Секогаш кога жртвата се збунува и го испитува манипулаторот или се пожали на нешто што го прави, манипулаторот се фокусира на лутата или збунетата состојба на жртвата. Манипулаторот станува мизерен поради жалбите на жртвата за неговото или нејзино лошо третирање. Жртвата исто така може да биде нападната поради нешто за кое се радува. Целта на оваа тактика на манипулација е да ја фрустрира и потисне емотивноста на жртвата за да избегне обвинување за погрешно постапување или да ги задржи под контрола (корал).
11. Guilt Trip
Посебен вид на застрашување како татика. Манипулаторот потпирајќи на совесната жртва, ја притиска дека не се интетесира доволно, дека е себична, дека има повеќе од она што заслужува или дека добила премногу лесно, без оглед на тоа колку или малку навистина работи жртвата или колку манипулаторот воопшто допринел во нивниот заеднички живот. Целта е да се задржи жртвата во неизвесност и послушна позиција.
12. Неприкладни ограничувања
Секоја личност има право да биде сериозно ангажирана, да го развие својот потенцијал, да ги истражува и изразува свои интереси и да најде смисла и задоволство во своите односи и живот. Манипулаторот ќе се вклучи во постојано неприкладни постапки што ги ограничуваат животите на жртвите. Целта е да се спречи нивниот успех, среќа или било што друго што манипулаторот смета дека жртвата е достојна за него.
13. Закани
Ретко се одвиваат во физичка форма, но покрај тоа, често се когнитивни и социјални. Една од најголемите такви закани е социјална исклученост, која влијае на нашата потреба да припаѓаме на семејството, партнерот итн. Заканите не ги менуваат мислењата, но често се многу ефикасни во промена на начинот на кој луѓето се однесуваат, барем краткорочно. Целта е ефективно преземање на контрола над животот/изборите на жртвата, преку насилствена употреба за да се заплаши и подреди.
14. Објектификација
Манипулаторот ја третира жртвата како средство за своите потреби. Тоа може да биде сексуално или едноставно нанесување и уништување, за свое задоволство. Целта тука е дехуманизација на жртвата, до ниво на објект, како да нема потреба од грижа за чувствата или искуствата на жртвата. Ако се притиска доволно долго, и самата жртва ќе почувствува исто кон себе.
15. Срам
Срамот е исклучително болно состојба и моќно оружје. Манипулаторот сака често да ги унизува своите жртви со презир, одвратност, разочарување итн. Најчесто пред други луѓе. Целта на оваа тактика на манипулација е да се создаде чувство на немоќ и недоволност кај жртвата, или барем така да изгледа, за да се потчини. Ова може да создаде “заканувачки круг” во умот на жртвата со негативни чувства или мисли кои се повторуваат во текот на животот.
16. Обвинување
Жртвата се смета за одговорна за штетата која ја претрпела. Жртвата доживува дека сама си ги создала сите неволи и болка, а манипулаторот нема никаква одговорност за своите постапки. Жртвата ги направила сите избори кои ѝ предизвикале неволи или болка, без разлика колку биле манипулирани во тоа. Целта е да се стави жртвата во одбрана, така што ќе изгледа и ќе се чувствува виновна, а истовремено ќе се маскираат лошите намери на манипулаторот.
17. Поништување
Манипулаторот ја поништува секоја болка што ја нанесува на жртвата или ја оспорува дека воопшто се случило или дека не е толку лошо како што изгледа. Често ова може да биде придружено со коментар како “Жал ми е што се чувствуваш така”. Се претставува дека тагата, маката и болката на жртвата се незначајни, безвредни или на некој друг начин се содржат во нивната глава или немаат никаква врска со манипулаторот. Целта е да се нанесе дополнителна болка на жртвата, да се наведе да ги преиспита своите чувства, да се постават сомнежи или безумие и да се отстрани секое чувство на вина што манипулаторот може да го почувствува.
18. Тивко лекување
Манипулаторот одбива да комуницира и користи емотивно и/или физичко повлекување како казна. Со тоа се изразува презир и се соопштува дека личноста не е вредна на признавање од страна на манипулаторот. Целта е да се направи жртвата безмоќна да ја промени моменталната ситуација и да предизвика чувство дека е оставена или одбиена. Ако манипулаторот емотивно се повлече, жртвата може да страда од глад по љубов, нега и внимание.
19. Негативно поттикнување
Манипулаторот само случајно ќе му даде позитивно внимание на неговата или нејзината жртва за да ја држи емотивно дезориентирана. Целта е зголемување на контролата на манипулаторот над неа, со тоа што ќе ги направи безнадежни за љубовта и вниманието на манипулаторот. Тогаш, манипулаторот ќе продолжи со негативно однесување и ќе престане само кога жртвата ќе ги исполни барањата.
20. Позитивно поттикнување
Ако манипулаторот дава подароци, тоа е само бидејќи очекува нешто за возврат или за даги измами другите да веруваат дека му страва вистински. Согласноста се купува и се плаќа со подароци, внимание, одобрување, пари и површински шарм, интерес или грижа за жртвата. Како негативно поттикнување, манипулаторот ќе го повлече сè позитивно кога жртвата не ги исполнува барањата на манипулаторот, со што ќе докаже дека сето време било површно.
21. Повреда и спасување
Кога некој се дави, тие ќе се фатат за сламка, па затоа манипулаторот ги потопува во вода, а потоа им фрла јаже. Повредувањето на другата личност не мора задолжително да значи физичка повреда и можеби дури не значи дека таа се чувствува лошо, но значи создавање на ситуација која сакаат да ја решат. Целта е да се натера жртвата да игра во рацете на манипулаторот за да може тој да ја „спаси“, само за да ја натераат жртвата да им верува, да им поверува или да зависи од нив.
22. Преголема љубов
Ова е обид на манипулаторот да влијае на личноста со многу внимание и нежност. Манипулаторот и’ се обраќа всушност на суетата и несигурноста на целта. Нивното интересирање за жртвата ќе биде екстремно кога ќе го најдат своето жртвување, а нивната „љубов“ кон жртвата ќе биде неверојатно интензивна. Нивната цел е да ја преминат навистина на критичкото мислење на целта, за да може насилникот да контролира и манипулира. Во суштина, тие ќе ја добијат контролата над својата жртва со тоа што ќе направат нивнота емоционална состојба да стане зависна од манипулаторот.
23. Излудување
Манипулаторот кажува или прави нешто, а потоа негира дека некогаш рекол или направил такви работи. Целта е да се наведе жртвата да се сомнева во својот здрав разум и перцепција на реалноста. Со систематско и постепено излудување поради повеќе настани. Овој ефект може да се засили кога манипулаторот вклучува други луѓе да постапуваат исто.
24. Gaslighting
Ова е форма на ментално злоупотребување каде што информациите се искривуваат, селективно се пропуштаат или се изнесуваат лажни информации со цел да се фаворизира насилникот, за да се наведат жртвите се да сомневаат во својата способност на помнење, перцепција и здрав разум. Обично ова ја разорува групата за поддршка на жртвите, преку комбинација на други тактики синтетизирани во голем напад на наведената жртва. Продолжете да читате за гаслектирањето…
25. Рационализација
Манипулаторот ги оправдува и објаснува своите постапки. Тие создаваат лажни причини или измислени аргументи кои ги прават нивните акции да изгледаат разбирливи, прифатливи и соодветни преку користење на спин. Често ова се прави зад грбот на жртвата, околу другите луѓе. Манипулаторот може да има различни рационализации во зависност од типот на луѓе со кои разговара во тој момент. Целта на оваа техника на манипулација е да се избегне одговорноста на манипулаторот и да се овозможи продолжување на нивните постапки на тоа што сметаат дека имаат право, додека сугерираат дека жртвата е глупа, претерано неискусна или на некој друг начин не го разбира правилно манипулаторот.
26. Детилизирање
Манипулаторот не признава зрелост на своите жртви, ниту емотивно, ниту психички. Жртвата се третира како да нема знаење за животот или искуство во справувањето со предизвиците на животот. Неговата цел е да ја намали личноста на лицето на едно мало дете, намалувајќи го нивниот статус во социјалната хиерархија и ограничувајќи ги нивните можности за избор, како во умот на жртвата, така и во умот на манипулаторот.
27. Двоумење
Значи и не знаење, да се биде свесен за целосната вистина и зборувањето на внимателно конструирани лаги, задржувајќи истовремено две мисли кои се анулираат, знаејќи дека се противоречни и верувајќи во двете. Користење на логиката против логиката, отфрлање на моралот додека се прави право на него, заборавање на сè што требаше да се заборави, потоа повлекување на тоа во спомен во момент кога е потребно, а потоа веднаш повторно заборавање и, пред сè, примена на истиот процес врз самиот процес.
28. Маскирано агресивно злоставување
Навредите се маскирани во учење, помош, давање совети и нудење решенија. Манипулаторот ги претставува како искрен обид за помош, особено кон другите. Ова може да биде придружено и со понижување и разочарување од страна на манипулаторот и на било кој друг кој се убедил во инфериорноста на жртвата. Целта на оваа техника на манипулација е да ја понижи, контролира и презира жртвата, истовремено покривајќи ја појавата на неправда во името на манипулаторот.
29. Претворање на невиност или збунетост
Манипулаторот се обидува да предложи дека секаква нанесена штета е несакана или дека не се виновни за нешто за што се обвинуваат. Манипулаторот може да изгледа изненадено или огорчено. Исто така, манипулаторот може да се преправа дека е глуп, правејќи се дека не знае за што зборува жртвата или е збунет во врска со важно прашање на кое му е скрено вниманието. Целта е да се натера жртвата да постави прашање за својата проценка и можеби својот разум. Кога другите ќе бидат измамени од манипулаторот на овој начин, жртвата се чувствува беспомошно.
30. Клевета на жртвата
Повеќе од секоја друга, оваа техника е моќно средство за ставање на жртвата во одбрана, истовремено маскирајќи ја агресивната намера на манипулаторот, додека манипулаторот лажно ја обвинува жртвата како насилник, како одговор кога жртвата се издига или се брани од нивниот статус. Целта е да се изгради огорченост кон жртвата и да се стави пред суд пред да таа или тој воопшто да сфати дека нешто не е во ред или се чувствува доволно виновен да ја постави својата позиција на прашање.
31. Играње на улогата на жртва
Манипулаторот себеси се прикажува како жртва на околностите, дека нивното однесување е само поради некој друг, или дека тоа било единствениот начин да се изборат со ситуацијата во која случајно се нашле. Манипулаторот ги ‘вози’ луѓето со кои манипулира. Целта на оваа техника на манипулација е да се освои сочувство, симпатија или да се предизвика сочувство и така да се избегне секаква кривина за погрешно постапување или дури добивање на поддршка и соработка од непознати надворешни луѓе.
32. Минимализирање
Ова е одбивање заедно со гаслајтинг. Манипулаторот тврди дека нивното однесување во вистинска смисла не е толку штетно или неодговорно како што можеби некој друг тврди. Често се споредува однесувањето со други: “Кој од вас е без грев, нека прв фрли камен”, или таква логика може да биде присутна. Целта е манипулаторот да продолжи со вакво однесување или барем да се избегне голем дел од вината.
Leave a Reply